One way ANOVA là một phương pháp thống kê rất đặc biệt vì nó có thể giúp các nhà nghiên cứu đưa ra những kết luận chính xác về sự khác biệt trung bình giữa các nhóm. Trong bài viết này, Marketing Du Ký sẽ hướng dẫn các bạn chi tiết về cách phân tích phương sai 1 yếu tố One Way ANOVA trong SPSS.


    Phân Tích Phương Sai 1 Yếu Tố One Way ANOVA Trong SPSS

    1. Phân tích phương sai One Way ANOVA là gì​?

    Phân tích phương sai 1 yếu tố (One Way ANOVA) là một kỹ thuật thống kê dùng để kiểm tra sự khác biệt trung bình từ ba nhóm trở lên dựa trên một yếu tố độc lập. Phương pháp này giúp xác định xem có ít nhất một nhóm có trung bình khác biệt so với các nhóm còn lại hay không.​

    Giả thuyết của phương pháp phân tích phương sai ANOVA cũng tương tự như kiểm định Independent Sample T-Test. Cụ thể như sau:

    Giả thuyết H0: Trung bình của tất cả các nhóm là như nhau.

    Giả thuyết H1: Có ít nhất một nhóm có trung bình khác biệt so với các nhóm còn lại.

    Xem thêm: Phân biệt kiểm định T-Test và ANOVA

    Về nguyên lý thực hiện, kiểm định One Way ANOVA sẽ so sánh phương sai giữa các nhóm và phương sai trong các nhóm. Nếu phương sai giữa các nhóm lớn hơn so với phương sai trong các nhóm, chúng ta có thể kết luận rằng có sự khác biệt đáng kể giữa các trung bình nhóm.

    2. Cách phân tích phương sai 1 yếu tố​

    Để thực hiện kiểm định phương sai ANOVA, bạn hãy lần lượt nhấn Analyze ➪ Compare Means ➪ One-Way ANOVA.

    Analyze ➪ Compare Means ➪ One-Way ANOVA

    Tại đây, bảng One-Way ANOVA sẽ hiện lên. Bạn hãy lần lượt đưa biến phụ thuộc (HL) vào ô Dependent List và nhóm cần so sánh (Thu nhập) vào ô Factor.

    Bảng One-Way ANOVA

    Xem thêm: Thống kê mô tả với SPSS

    Sau đó, bạn hãy nhìn sang góc phải và chọn Options. Tiếp đến, hãy tiếp tục tick vào các ô như sau:

    Descriptive: Thống kê mô tả

    Homogeneity of variance test: Kiểm định phương sai đồng nhất

    Welch: Kiểm định Welch

    Means plot: Vẽ biểu đồ thống kê

    Bảng Options

    Cuối cùng, hãy chọn Continue để phần mềm SPSS xuất ra các kết quả cần thiết cho phân tích phương sai 1 yếu tố.

    3. Cách đọc kết quả One Way ANOVA​

    Trước khi tiến hành đọc kết quả của phân tích phương sai ANOVA trong SPSS. Marketing Du Ký có một lưu ý nhỏ với các bạn về quy trình đọc dữ liệu thông qua lược đồ dưới đây.​

    Cách đọc kết quả One Way ANOVA

    Xem thêm: Kiểm định độ tin cậy Cronbach's Alpha

    Đầu tiên, bạn hãy nhìn vào sig của kiểm định Levene tại bảng Homogeneity of variance test.

    Kết quả kiểm định Levene

    Do chỉ số sig của kiểm định này là 0.362, đã > 0.05 (phương sai giữa 2 nhóm không khác nhau) nên bạn cần xem tiếp kết quả của kiểm định F tại bảng ANOVA.

    Kết quả kiểm định F

    Xem thêm: Phân tích tương quan Pearson

    Có thể thấy rằng chỉ số sig của kiểm định F là 0.025, đã < 0.05 (có sự khá biệt trung bình giữa các nhóm) nên chúng ta sẽ xem tiếp bảng Descriptive để xem sự khác biệt về giá trị trung bình giữa các nhóm thu nhập là bao nhiêu.

    Bảng Descriptive

    Dựa vào kết quả từ bảng Descriptive, có thể thấy nhóm thu nhập từ 2 đến 4 triệu có sự hài lòng cao nhất (với mean = 4.29). Tiếp đến là nhóm trên 6 triệu (với mean = 4.28). Sau đó lần lượt là nhóm dưới 2 triệu và nhóm có thu nhập từ 4 đến 6 triệu.

    Bạn cũng có thể xem kết quả này một cách trực quan hơn thông qua biểu đồ Means Plots.

    Biểu đồ Means Plots

    Trên đây là toàn bộ hướng dẫn của Marketing Du Ký về cách đọc kết quả One Way ANOVA. Hy vọng rằng bạn đã biết cách để thực hiện phân tích phương sai 1 yếu tố One Way ANOVA trong SPSS.